Nang lạc nội mạc tử cung là một biến chứng của lạc nội mạc tử cung khi những tế bào này lan vào buồng trứng và tạo ra những nang nhỏ. Mặc dù đây được xem là khối u lành tính, nhưng nếu không được điều trị sớm có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm như vỡ nang, xoắn phần phụ hoặc gây chèn ép lên các cơ quan khác. Cùng tìm hiểu về căn bệnh phụ khoa này với IVF Bưu điện nhé.
Nội mạc tử cung (NMTC) là lớp màng lót bên trong lòng tử cung, đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh sản của phụ nữ. Hàng tháng, lớp màng này dày lên để chuẩn bị cho việc làm tổ của trứng thụ tinh. Nếu không có sự thụ tinh xảy ra, NMTC sẽ bong và gây ra hiện tượng kinh nguyệt.
Trong một số trường hợp, các tế bào NMTC lại phát triển ở những vị trí bên ngoài tử cung như: buồng trứng, vòi trứng, phúc mạc, ruột, bàng quang… Hiện tượng này được gọi là lạc nội mạc tử cung. Các tế bào này vẫn tiếp tục chu kỳ phát triển và bong tróc như bình thường, gây ra viêm nhiễm, hình thành các mô sẹo và gây đau đớn.
Khi các tế bào NMTC lạc vào buồng trứng, chúng sẽ phát triển và tạo thành những nang nhỏ có kích thước từ dưới 5cm cho đến trên 20cm, đây gọi là nang lạc nội mạc tử cung. Đặc điểm đặc trưng của những nang này là nó chứa đầy dịch có màu nâu đen, giống như socola. Màu sắc đặc biệt này là do sự tích tụ của hemosiderin – một sắc tố hình thành từ sự phân hủy hồng cầu.
Nang lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng là một tình trạng bệnh lý phổ biến nhưng thường bị các bệnh nhân bỏ qua. Mặc dù được phân loại là u nang lành tính, nhưng nang lạc NMTC có thể mang lại nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người phụ nữ.
Một trong những triệu chứng điển hình nhất của nang lạc NMTC là cơn đau vùng chậu mãn tính. Cơn đau này thường mang tính chất âm ỉ, nhưng có thể được gia tăng một cách đáng kể trước hoặc trong kỳ kinh nguyệt. Cảm giác khó chịu do cơn đau gây ra có thể ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày, khiến người bệnh thường xuyên cảm thấy mệt mỏi và khó tập trung vào công việc cũng như các hoạt động thường nhật.
Ngoài cơn đau, tế bào nội mạc còn có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng khác liên quan đến khả năng sinh sản. Sự hiện diện của các mô lạc NMTC có thể dẫn đến viêm nhiễm và hình thành mô sẹo trong vùng chậu, gây tắc nghẽn ống dẫn trứng từ đó gây cản trở quá trình thụ tinh. Do đó, nhiều phụ nữ mắc phải tình trạng này có thể gặp khó khăn trong việc thụ thai và thậm chí dẫn đến vô sinh.
Thêm vào đó, nang lạc NMTC có xu hướng gây rối loạn chức năng của buồng trứng. Khi các nang này phát triển mạnh, chúng có thể làm suy yếu khả năng hoạt động của buồng trứng, dẫn đến tình trạng rối loạn nội tiết tố và kinh nguyệt không đều. Trong một số trường hợp, nang lạc NMTC có thể dẫn đến sự suy giảm chức năng buồng trứng và khả năng sinh sản sớm, nói cách khác đó là buồng trứng có thể ngừng hoạt động ở tuổi không mong muốn, dẫn đến tình trạng mãn kinh sớm hơn bình thường.
Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt mà còn có thể gây ra các triệu chứng khác như thay đổi tâm trạng và giảm sút chất lượng cuộc sống.
Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp nang lạc NMTC đều gây ra triệu chứng rõ ràng. Nhiều phụ nữ chỉ phát hiện ra tình trạng này một cách tình cờ trong những lần khám phụ khoa định kỳ. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc thường xuyên kiểm tra sức khỏe để phát hiện sớm bệnh.
Nếu không được điều trị kịp thời, căn bệnh này có thể dẫn đến một số biến chứng nguy hiểm. Một trong những biến chứng đáng lưu ý nhất là hiện tượng vỡ nang. Khi nang lạc NMTC bị vỡ, người bệnh có thể trải qua cơn đau bụng cấp tính, thậm chí dẫn đến viêm phúc mạc.
Ngoài ra, mặc dù tình trạng xoắn phần phụ ít gặp hơn so với các loại u nang khác, nhưng nang lạc NMTC vẫn có thể gây ra hiện tượng này. Khi buồng trứng bị xoắn, người bệnh sẽ cảm thấy đau đớn và có nguy cơ cao dẫn đến hoại tử buồng trứng, một tình trạng đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản.
Các cơ quan lân cận buồng trứng như niệu quản và trực tràng có thể bị gây áp lực lên khi kích thước của những tế bào nội mạc bắt đầu lớn lên, dẫn đến những vấn đề về tiểu tiện và tiêu hóa. Đây là một trong những lý do khiến người bệnh thường cảm thấy khó chịu và không thoải mái trong cuộc sống hàng ngày.
Để xác định một cách chính xác liệu một người có mắc bệnh nang lạc NMTC hay không, các bác sĩ sẽ sử dụng nhiều phương pháp chẩn đoán khác nhau, kết hợp với việc khảo sát các triệu chứng lâm sàng.
Đầu tiên, việc khảo sát triệu chứng là bước quan trọng nhất. Đau vùng chậu là triệu chứng điển hình mà nhiều bệnh nhân gặp phải. Trong quá trình khám, bác sĩ sẽ hỏi kỹ lưỡng về tính chất và mức độ của cơn đau, cũng như thời gian mà cơn đau xuất hiện. Những thông tin này sẽ giúp bác sĩ có cái nhìn tổng quát về tình trạng sức khỏe của bệnh nhân.
Tiếp theo, khám vùng chậu là một phương pháp thiết yếu để đánh giá tình hình của căn bệnh. Bác sĩ sẽ tiến hành sờ nắn để tìm kiếm các khối u bất thường ở buồng trứng. Những khối u này thông thường là ít di động do bị dính vào các mô xung quanh. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ kiểm tra các vị trí khác như vách trực tràng âm đạo để phát hiện xem có tổn thương nào không.
Siêu âm phụ khoa là một công cụ hỗ trợ chẩn đoán hữu ích. Phương pháp này có thể cung cấp hình ảnh rõ nét về tình trạng của buồng trứng. Siêu âm sẽ cho thấy hình ảnh của nang với echo kém, đây là một dấu hiệu đặc trưng của nang lạc NMTC.
Bên cạnh đó, siêu âm còn giúp bác sĩ đánh giá kích thước, vị trí và các đặc điểm khác của nang, từ đó hỗ trợ cho quá trình chẩn đoán. Trong một số trường hợp phức tạp hơn, bác sĩ có thể chỉ định chụp cộng hưởng từ (MRI) để có được cái nhìn chi tiết hơn về tình trạng của nang.
Cuối cùng đó là nội soi ổ bụng. Đây là phương pháp xâm lấn giúp bác sĩ quan sát trực tiếp các tổn thương lạc NMTC ở nhiều vị trí trong ổ bụng. Từ đó bác sĩ có thể xác định được chính xác loại tổn thương, vị trí và mức độ lan rộng của bệnh. Trong lúc nội soi, bác sĩ có thể thực hiện thêm một số thủ thuật nhằm loại bỏ khối u. Phương pháp này chủ yếu dành cho bệnh nhân có dự định điều trị bằng phẫu thuật nội soi.
Khi gặp phải căn bệnh phụ khoa này, điều quan trọng là phải lựa chọn đúng phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng của bản thân. Dưới đây là ba phương pháp điều trị chính thường được áp dụng:
Việc theo dõi tình trạng sức khỏe một cách chặt chẽ sẽ phù hợp những bệnh nhân có nang còn nhỏ, chưa gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng cũng như chưa ảnh hưởng nhiều đến khả năng sinh sản. Ưu điểm của phương pháp này là ít xâm lấn và chi phí thấp. Tuy nhiên, nhược điểm là có thể bỏ lỡ cơ hội điều trị sớm nếu nang phát triển nhanh chóng hoặc gây ra biến chứng.
Khi bệnh nhân có triệu chứng đau, đặc biệt là đau trong kỳ kinh nguyệt, việc cho bệnh nhân sử dụng một số loại thuốc sẽ được xem xét. Mục tiêu của phương pháp này là giảm đau và ức chế sự phát triển của các mô lạc NMTC. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm thuốc giảm đau không steroid (NSAIDs) giúp giảm đau và viêm, cũng như các loại thuốc hormone như progestin nhằm ức chế hoạt động của buồng trứng và sản xuất estrogen.
Ưu điểm của điều trị nội khoa là phương pháp ít xâm lấn và dễ thực hiện. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như bốc hỏa( cảm giác nóng đột ngột xuất hiện ở những vùng như mặt, cổ,…), khô âm đạo và tăng cân.
Đối với những trường hợp có biến chứng như vỡ nang, xoắn, hoặc khi nang lớn gây áp lực và đau đớn mà không đáp ứng với điều trị nội khoa, phẫu thuật sẽ là lựa chọn cần thiết. Mục tiêu của phương pháp này là loại bỏ nang lạc nội mạc tử cung buồng trứng, giảm đau và phòng ngừa các biến chứng. Tuy nhiên, nhược điểm là phương pháp này là có tính xâm lấn và có thể dẫn đến các biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản trong tương lai.
Khi lựa chọn phương pháp điều trị, các yếu tố cần được cân nhắc kỹ lưỡng, bao gồm độ tuổi của bệnh nhân, mức độ triệu chứng và mong muốn có con. Phụ nữ trẻ có kế hoạch sinh con thường ưu tiên các phương pháp điều trị ít ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của họ, biện pháp tốt nhất là đi thăm khám để được xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
Để không mắc phải những tình trạng phiền toái liên quan đến sinh sản như nang lạc NMTC, các chị em phụ nữ cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa cần thiết. Dưới đây là một số lời khuyên hữu ích mà Ths.Bs Vương Vũ Việt Hà khuyên mọi chị em phụ nữ nên lưu ý.
Đầu tiên, việc khám phụ khoa định kỳ là điều cực kỳ quan trọng. Những cuộc kiểm tra này giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, từ đó có thể đưa ra biện pháp điều trị kịp thời nếu cần thiết. Khám sức khỏe định kỳ không chỉ giúp phát hiện và điều trị sớm những căn bệnh phụ khoa mà còn giúp chị em phụ nữ hiểu rõ hơn về tình trạng sức khỏe sinh sản của mình.
Thứ hai, nếu bạn có ý định mang thai, hãy lập kế hoạch sớm. Việc này cực kỳ quan trọng đối với những chị em mắc phải tình trạng bệnh lý như nang lạc nội mạc tử cung. Bằng cách lên kế hoạch mang thai trước khi tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, bạn có thể tăng cơ hội sinh sản và giảm thiểu rủi ro có thể xuất hiện trong quá trình mang thai.
Cuối cùng, nếu bạn đang gặp khó khăn liên quan đến việc thụ thai hoặc có dấu hiệu vô sinh, đừng ngần ngại tìm đến những chuyên gia trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản. Các bác sĩ chuyên khoa sẽ cung cấp cho bạn những thông tin và phương pháp điều trị phù hợp, giúp bạn vượt qua những trở ngại trong hành trình tìm kiếm con cái.
Hy vọng qua bài viết này, IVF Bưu điện đã giúp các bạn hiểu rõ về nang của lạc nội mạc tử cung là gì. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào về tình trạng này hoặc các vấn đề gặp phải trong quá trình sinh sản, bạn có thể liên hệ hotline hoặc đến trực tiếp trung tâm hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Bưu điện để được thăm khám và tư vấn.
☎ Tổng đài Chăm sóc khách hàng Trung tâm HTSS Bệnh viện Bưu điện: 19001897
🏥Các kênh chính thống của Trung tâm HTSS Bệnh viện Bưu điện
🔹Email: cskh.ivfbuudien@gmail.com
🔹Chat Facebook: https://m.me/ivf.buudien
🔹Zalo: https://zalo.me/2180550633231888686
🔹Tiktok: https://www.tiktok.com/@ivf_buudien
🌎 Cổng thông tin điện tử Trung tâm hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Bưu điện: https://ivfbuudien.vn