U xơ tử cung là gì? Có nguy hiểm không?

Siêu âm và phát hiện bị u xơ tử cung thì có sao không? Đây là câu hỏi được rất nhiều chị em thắc mắc. Theo các chuyên gia, u xơ tử cung không nguy hiểm, đa phần là lành tính. Tuy nhiên, khi khối u to và không được phát hiện, điều trị kịp thời có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm với người bệnh. Hãy cùng tìm hiểu bệnh U xơ tử cung là gì và có nguy hiểm không trong bài viết dưới đây của IVF Bưu điện nhé! 

I.U xơ tử cung là gì?

U xơ tử cung hay còn gọi là u cơ trơn tử cung do chúng thường được phát hiện ở phía bên trong và xung quanh tử cung người phụ nữ. Đây được coi là bệnh lý phụ khoa thường gặp trong độ tuổi sinh sản bởi theo thống kê, có đến 70 – 80% phụ nữ sẽ phát triển khối u xơ trong tử cung trong một khoảng thời gian nào đó của cuộc đời, tuy nhiên, không phải ai cũng xuất hiện triệu chứng và cần điều trị. 

U xơ tử cung là một trong những bệnh lý phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.

Phần lớn các khối u xơ này lành tính, người bị u xơ vẫn có thể mang thai và sinh con bình thường. Mặc dù được chẩn đoán là khối u xơ lành tính, việc theo dõi sức khỏe định kỳ là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn cho sức khoẻ tổng thể của bạn cũng như giúp bác sĩ đưa ra các phương án điều trị nhờ theo dõi kịp thời sự phát triển của khối u xơ. Trong trường hợp nếu khối u phát triển to quá mức, to lên nhanh bất thường thì đây có thể là biểu hiện của bệnh lý ác tính.  

Vị trí, kích thước và số lượng khối u trong tử cung là các yếu tố bác sĩ quan tâm khi phát hiện u xơ. Cụ thể như sau: 

Vị trí u xơ

ThS.BS. Vương Vũ Việt Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Bưu điện, nói đến vị trí có 4 loại u xơ lần lượt là:

– U xơ dưới thanh mạc

– U xơ dưới niêm mạc

– U xơ tử cung trong cơ

– U xơ tử cung có cuống

Vị trí của khối u xơ sẽ gây ra các triệu chứng từ mức độ nhẹ đến nghiêm trọng và từ đó ảnh hưởng đến phương pháp điều trị. Thông thường, nếu khối u ở vị trí dưới lớp niêm mạc, triệu chứng sẽ nhẹ hơn so với vị trí trong cơ tử cung hoặc mọc ra ngoài tử cung (u xơ tử cung có cuống). 

Kích thước u xơ

Mức độ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và mang thai của phụ nữ sẽ do kích thước khối u xơ quyết định. Nếu kích thước u nhỏ, thường nó sẽ không gây chèn ép, đau nhức hoặc gây khó khăn cho việc thụ thai và mang thai. 

Số lượng u xơ

Đây là một trong yếu tố quan trọng được bác sĩ xem xét kỹ lưỡng. Một người có nhiều u xơ sẽ nguy hiểm hơn người có một u xơ và ngược lại. Bởi vì khi số lượng khối u xơ nhiều có thể làm tăng nguy cơ biến chứng và cần được theo dõi chặt chẽ hơn. 

Theo các chuyên gia, các khối u lành tính sẽ tự teo nhỏ hoặc biến mất hoàn toàn sau khi phụ nữ bước vào giai đoạn mãn kinh. Lý do là vì trong thời kỳ mãn kinh, cơ thể phụ nữ bắt đầu có những sự thay đổi về nội tiết tố, đặc biệt là sự giảm nồng độ estrogen sẽ khiến cho các khối u không còn môi trường thuận lợi để phát triển.  

II.Dấu hiệu u xơ tử cung

Các triệu chứng của bệnh thường không có biểu hiện rõ ràng và khiến cho nhiều chị em nhầm với các bệnh khác, thông thường là đối với khối u nhỏ. Đa số bệnh nhân phát hiện mình có u xơ khi tình cờ đi khám phụ khoa. Vì vậy, lời khuyên của bác sĩ là bạn hãy thường xuyên thăm khám sức khỏe phụ khoa để được bác sĩ trao đổi và có những phương án điều trị kịp thời. 

Đối với khối u lớn, thông thường sẽ có một vài biểu hiện rõ ràng hơn, bao gồm: 

– Thứ nhất, bụng to chướng lên. Nếu khối u xơ lớn có thể khiến tử cung to ra, gây cảm giác bụng chướng, căng tức, đặc biệt là ở vùng dưới rốn. 

– Thứ hai, đau khi quan hệ và hành kinh. Nguyên nhân của hiện tượng này là do khối u xơ trong tử cung to chèn ép vào các cơ quan ở vùng dưới có thể gây cảm giác đau nhức khi quan hệ tình dục hoặc trong kỳ kinh nguyệt. 

Nếu bạn có biểu hiện quặn đau bụng và mức độ nặng dần theo thời gian, hãy đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán kịp thời.

– Thứ ba, hiện tượng rong kinh. Người bị mắc bệnh có kỳ kinh dài hơn người bình thường, lượng máu ra nhiều hơn hoặc do máu bất thường giữa những chu kỳ. Lý do bởi vì u xơ to ảnh hưởng đến lớp niêm mạc tử cung, dẫn đến hiện tượng như trên. 

– Thứ tư, có cảm biểu hiện như tức nặng bụng dưới, chèn ép vào bàng quang, vào ruột gây cảm giác đau bụng, khó chịu và có thể gây ra bí đại tiểu tiện. 

Vì vậy, nếu bạn thấy cơ thể có những biểu hiện bất thường như trên hoặc 2 vợ chồng mong con trên 1 năm mà chưa có bé thì hãy nên đi khám sớm. Việc này sẽ giúp bạn kịp thời phát hiện ra một số bất thường trong cấu tạo của tử cung và phần phụ cũng như đánh giá khả năng sinh sản. Nhờ đó, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị thích hợp, sử dụng các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản hiện đại để giúp bạn sớm đón con yêu về nhà, nếu phát hiện bệnh lý bất thường ở tử cung mà ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.     

III.Nguyên nhân gây u xơ tử cung

Dù có nhiều chị em mắc phải u xơ trong độ tuổi sinh sản, tuy nhiên nguyên nhân gây ra nó vẫn còn là bí ẩn, chưa được làm sáng tỏ cho đến hiện nay. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, nội tiết cơ thể và yếu tố về di truyền là 2 nguyên nhân chính dẫn đến sự hình thành và phát triển các khối u xơ trong tử cung.  

Nội tiết tố

Hai loại hormone quan trọng hoạt động trong chu kỳ kinh nguyệt của phụ nữ, có liên quan đến sự phát triển của u xơ tử cung đó là Estrogen và progesterone. 

Estrogen kích thích sự phát triển của niêm mạc tử cung hàng tháng để chuẩn bị cho việc thụ thai. Sự phát triển của các tế bào bất thường sẽ được kích thích khi nồng độ estrogen cao, gây ra sự hình thành u xơ. Bên cạnh hormone estrogen, progesterone là hormone giúp cân bằng tác dụng của estrogen và hỗ trợ quá trình mang thai. Vì vậy, việc thiếu hụt progesterone dẫn đến nồng độ estrogen cao hơn mức bình thường hoặc thấp hơn mức bình thường, điều này giúp u xơ có môi trường thuận lợi để phát triển.

Gen di truyền

Các chuyên gia chỉ ra rằng, nếu trong gia đình bạn có mẹ hoặc chị gái mắc có khối u xơ thì trong tương lai, khả năng rất cao bạn sẽ mắc bệnh giống mẹ và chị gái. Điều này cho thấy rằng, ngoài tuổi tác khiến nội tiết tố trong cơ thể thay đổi dẫn đến u xơ, các yếu tố liên quan đến di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng nguy cơ mắc u xơ. 

IV.Kích thước u xơ tử cung bao nhiêu là to?

Nhiều chị em mắc bệnh thắc mắc khối u xơ như nào được đánh giá là to và khi khối u phát triển đến kích thước như nào thì nguy hiểm và có chỉ định mổ? 

Theo các chuyên gia, khối u nhỏ có kích thước dao động dưới 50mm (<5cm). Khối u có kích thước trên 50mm (>5cm) được coi là to. Và người bệnh sẽ được chỉ định phẫu thuật nếu như có các khối u trên 80mm (>8cm). 

Tuy nhiên, việc phẫu thuật khối u xơ trong tử cung cần được cân nhắc kỹ lưỡng và chỉ thực hiện khi có chỉ định rõ ràng từ các bác sĩ chuyên khoa. Bởi vì, các can thiệp vào tử cung đều có nguy cơ gây tình trạng vô sinh, hiếm muộn ảnh hưởng đến việc thụ thai và mang thai của chị em phụ nữ.  

V.Bệnh U xơ tử cung có nguy hiểm không?

Đa phần các khối u xơ là lành tính và thường không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản của chị em phụ nữ. Nhưng khi khối u ngày càng to và không được điều trị, phát hiện kịp thời, điều này có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí gây vô sinh, hiếm muộn về sau. 

Vậy câu hỏi là khi nào u xơ trở nên nguy hiểm? ThS.BS. Vương Vũ Việt Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Bưu điện đưa ra các gợi ý như sau:

– Có các dấu hiệu bất thường: Khi cơ thể xuất hiện có triệu chứng như chảy máu nhiều bất thường, đau quặn bụng dữ dội, rong kinh,… ngày một nặng hơn, bạn cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời. 

– Kích thước khối u to, gây chèn ép đến các cơ quan ở vùng dưới và tạo áp lực lên các cơ quan khác, dẫn đến biến chứng nguy hiểm như sảy thai, bí đại tiểu tiện,…

Nếu gặp các triệu chứng trên, bạn hãy đến gặp các bác sĩ phụ khoa để được khám và chẩn đoán sớm. Việc phát hiện và điều trị kịp thời sẽ giúp khối u xơ được kiểm soát hiệu quả, ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe sinh sản của bạn. 

VI.Phát hiện u xơ tử cung bằng cách nào?

Nhiều chị em không hay biết mình mắc bệnh cho đến khi tình cờ đi khám sức khỏe. Trong nhiều trường hợp bệnh không có biểu hiện và triệu chứng rõ rệt, nên thường chỉ được phát hiện qua các xét nghiệm hình ảnh. Dưới đây là một số chẩn đoán để bác sĩ phát hiện bệnh lý u xơ trong tử cung: 

– Chẩn đoán dựa trên dấu hiệu lâm sàng

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh cũng như triệu chứng bất thường bạn gặp phải trước khi tiến hành các chẩn đoán cận lâm sàng (siêu âm), chẳng hạn như: rong kinh, đau bụng kinh, quan hệ bị đau, khó thụ thai dù không thực hiện bất kỳ biện pháp tránh thai nào,… 

Trước khi chỉ định các xét nghiệm hay siêu âm có liên quan, bác sĩ sẽ thu thập thông tin về tiền sử bệnh cũng như các triệu chứng bạn đang có.

Sau thu thập thông tin, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám lâm sàng bao gồm sờ nắn để phát hiện khối u và kiểm tra sự phình to bất thường ở vùng bụng dưới. Nếu bác sĩ phát hiện vùng bụng có khối u có thể sờ được hay bất kỳ dấu hiệu bất thường khác, các xét nghiệm cận lâm sàng sẽ mau chóng được chỉ định để chẩn đoán chính xác bệnh. 

– Chẩn đoán cận lâm sàng

Nhờ các xét nghiệm cận lâm sàng, bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác vị trí, kích thước, đặc điểm của u xơ, từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất cho từng bệnh nhân. 

• Siêu âm ổ bụng: Đây là phương pháp phổ biến và được áp dụng nhiều giúp phát hiện khối u xơ trong tử cung. Thông qua hình ảnh siêu âm, bác sĩ sẽ xác định được vị trí, kích thước và tính chất của khối u, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp. Lưu ý, chị em cần nhịn tiểu trước khi siêu âm để làm đầy bàng quang, giúp bác sĩ quan sát chính xác hơn. 
• Chụp buồng tử cung: Phương pháp này sử dụng tia X để chụp hình ảnh tử cung và buồng trứng, giúp phát hiện bất thường về kích thước, hình dạng của tử cung do u xơ. 
• Chụp cắt lớp, CT và MRT: chỉ được sử dụng trong trường hợp khi khối u xơ to và gây chèn ép ở các bộ phận ở phần bụng dưới. 

Chụp X-quang tử cung vòi trứng là một xét nghiệm cận lâm sàng giúp bác sĩ xác định vị trí, kích thước và số lượng khối u xơ.

VII.Phương pháp phòng tránh u xơ tử cung

“Phòng bệnh, hơn chữa bệnh” – đây là một câu nói đúng trong nhiều hoàn cảnh. Đối với bệnh lý u xơ, thường mắc phải trong độ tuổi sinh sản, chị em có thể hoàn toàn giảm nguy cơ xuất hiện u xơ trong tử cung bằng cách phương pháp dưới đây: 

1.Duy trì chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh và đầy đủ chất dinh dưỡng

– Hạn chế các thực phẩm nhiều đường và nhiều dầu mỡ: Một số nghiên cứu cho thấy rằng, lượng đường nạp vào trong cơ thể càng nhiều sẽ càng làm tăng nguy cơ mắc bệnh ở phụ nữ. Ngoài ra, các chất béo, đồ ăn nhiều dầu mỡ khiến chị em dễ tăng cân, tích tụ nhiều độc tố trong cơ thể và từ đó có thể gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm. 

– Duy trì chế độ ăn uống đầy đủ chất, lành mạnh: Trong các bữa ăn hàng ngày, bạn cần phân bổ các loại thực phẩm, trái cây chứa nhiều chất dinh dưỡng. Điều này không những giúp bạn có cơ thể khỏe mạnh mà tinh thần sảng khoái khi ăn những thực phẩm tươi và có lợi cho sức khỏe. 

2.Lối sống khoa học

– Tập luyện thể dục thường xuyên: Duy trì các thói quen tập thể dục hàng ngày và hàng tuần như đi bộ, bơi lội, yoga,… giúp bạn tăng cường sức khỏe, cải thiện hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc bệnh. 

– Ngủ đủ giấc, đúng giờ và hạn chế thức khuya.

– Hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích: Hạn chế hoặc cai nghiện các chất kể trên vì đây là nguyên nhân gây nhiều bệnh lý ảnh hưởng tới sức khỏe, bao gồm cả việc xuất hiện u xơ trong tử cung.

3.Khám sức khỏe sinh sản định kỳ

Khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/1 lần đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe sinh sản của phụ nữ, đặc biệt là trong việc phát hiện sớm các nguy cơ gây bệnh. 

Nếu bạn đang có các biểu hiện bất thường như viêm nhiễm phụ khoa, rối loạn kinh nguyệt, đau bụng mỗi khi đến kỳ hay mong muốn có em bé trên 6 tháng – 1 năm mà vẫn chưa có kết quả, hãy đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được bác sĩ tư vấn và có chỉ định điều trị thích hợp, không để tình trạng bệnh nặng hơn. 

VIII.Những câu hỏi thường gặp

1.U xơ tử cung kiêng ăn gì?

Nếu đang mắc u xơ, các thực phẩm có chứa nhiều Estrogen là nhóm thức ăn bạn cần hạn chế trong các bữa cơm hàng ngày, theo các chuyên gia. Bởi estrogen là hormone làm dày niêm mạc tử cung trong mỗi chu kỳ của người phụ nữ. Nếu nồng độ estrogen càng cao, nó sẽ tạo môi trường thuận lợi cho các tế bào bất thường trong tử cung phát triển thành u xơ.

Nhóm thực phẩm chứa estrogen nên kiêng bao gồm: các chất kích thích như rượu bia, cà phê; các loại đồ ăn chế biến sẵn, chứa nhiều đường; hạn chế nạp các loại thịt đỏ như thịt bò mà thay thế bằng các loại thịt nạc như thịt gà, cá, thịt lợn nạc. 

2.Bị U xơ ở tử cung  nên ăn gì?

Các loại thực phẩm cần tăng cường trong các bữa ăn của người bị bệnh bao gồm: rau củ xanh và trái cây, các loại ngũ cốc chế biến từ hạt, thị trắng như thịt gà, cá,… Cùng chế độ ăn uống lành mạnh, bạn nên tập luyện thể dục thường xuyên giúp tăng cường sức khỏe, giảm căng thẳng và hỗ trợ điều trị khối u xơ trong tử cung. 

3.Bị U xơ ở tử cung  có được ăn trứng không?

Trứng là loại thực phẩm cần hạn chế đối với bệnh nhân có khối u xơ trong tử cung.

Theo các chuyên gia, các bệnh nhân mắc bệnh nên hạn chế ăn trứng. Mặc dù đây là thực phẩm giàu dinh dưỡng nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với người bị u xơ. 

Nguyên nhân là do lòng đỏ trứng chứa nhiều cholesterol và chất béo bão hoà, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và thúc đẩy sự phát triển của u xơ. Thêm nữa, trứng chứa lượng estrogen cao, khi cơ thể nạp nhiều thực phẩm như vậy, dẫn đến lượng estrogen dư thừa làm kích thước của các khối u dẫn đến nhiều biến chứng tiềm ẩn đe doạ sức khoẻ. 

4.Bị U xơ ở tử cung  có nên mổ không?

Việc mổ hay không mổ khối u xơ phụ thuộc rất nhiều vào kích thước và vị trí của khối u. Bác sĩ sẽ chỉ định và cho phép phẫu thuật nếu cần thiết để hạn chế các loại biến chứng nguy hiểm. Do vậy, không phải trường hợp bệnh nhân u xơ nào cũng cần phải mổ. Nếu khối u xơ của bạn nhỏ, lành tính và không có triệu chứng bất thường, việc mổ có thể không cần thiết. 

Ngoài ra, các chuyên gia khuyến cáo rằng, nếu bạn đang trong độ tuổi sinh con nên hạn chế thủ thuật tác động vào tử cung. Vì bất kỳ can thiệp nào, dù nhỏ, vẫn có thể để lại biến chứng dẫn đến biến chứng và ảnh hưởng đến khả năng thụ thai. 

5.U xơ tử cung kích thước bao nhiêu thì mổ?

Thông thường, các khối u xơ có kích thước trên 80mm (8cm) đi kèm với các triệu chứng đau bụng, rong kinh, có biểu hiện chèn ép với các cơ quan xung quanh thường bác sĩ sẽ có chỉ định mổ. 

6.Bị U xơ ở tử cung có mang thai được không?

Phụ nữ mắc u xơ trong tử cung vẫn có thể mang thai và sinh con hoàn toàn bình thường nếu khối u lành tính. Tuy nhiên, khối u có thể phát triển to hơn trong giai đoạn thai kỳ do lượng hormone trong cơ thể của người mẹ tăng cao. Khi khối u to có thể gây ra các biến chứng như đau bụng, chảy máu bất thường, trường hợp xấu nhất có thể dẫn đến sảy thai và sinh non. Vì vậy, khi mang thai, bạn cần hết sức lưu ý và cần được theo dõi thường xuyên bởi các bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn cho mẹ và bé.

7.Bị U xơ ở tử cung không nên uống vitamin gì?

Việc bổ sung các dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể thông qua vitamin sẽ nâng cao sức đề kháng và hỗ trợ điều trị bệnh u xơ. Hiện nay, chưa có bằng chứng khoa học nào chỉ ra bạn không nên bổ sung vitamin khi đang bị u xơ vì nó có hại đối với người bị bệnh.

8.Bị U xơ có quan hệ được không?

Bạn có thể yên tâm rằng, u xơ không ảnh hưởng tới đời sống tình cảm của hai vợ chồng. Vợ chồng bạn hoàn toàn có thể quan hệ bình thường nhưng cần lưu ý, nếu có biểu hiện đau khi quan hệ, bạn cần theo dõi và đến khám tại cơ sở y tế chuyên khoa. Vì đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý bất thường. 

IX.Lời khuyên của Ths.Bs Vương Vũ Việt Hà – IVF Bưu Điện

Hiện nay, mặc dù không thể hoàn toàn ngăn ngừa u xơ ở tử cung và các bệnh lý phụ khoa, bạn vẫn có thể chủ động giảm nguy cơ mắc bệnh. Ngoài việc rèn luyện cơ thể hàng ngày cùng chế độ ăn uống khoa học, ThS.BS. Vương Vũ Việt Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Bưu điện cho biết, khám phụ khoa định kỳ và thường xuyên là yếu tố quan trọng góp phần nâng cao khả năng kiểm soát và điều trị bệnh thành công. 

Nếu bạn có câu hỏi hay thắc mắc, hãy liên hệ đến số Hotline 1900 1897 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời bởi các chuyên gia hỗ trợ sinh sản hàng đầu của IVF Bưu điện nhé. Hy vọng, bài viết này đã giải đáp cho bạn về bệnh lý u xơ ở tử cung từ đó cho bạn những lời khuyên hữu ích và phương pháp phòng ngừa bệnh u xơ hiệu quả nhất.