Tinh trùng yếu là gì? Nguyên nhân và cách nhận biết
Tinh trùng yếu là một trong những nguyên nhân chính gây ra vô sinh ở nam giới. Việc nhận biết được tình trạng này và hiểu rõ các phương pháp điều trị là vô cùng quan trọng. Hãy cùng IVF Bưu Điện tìm hiểu về cách nhận biết, nguyên nhân, và biện pháp cải thiện chất lượng tinh trùng yếu.
I. Tinh trùng yếu là gì?
Tinh trùng yếu là tình trạng sự suy giảm chất lượng tinh trùng, ảnh hưởng đến khả năng thụ tinh của nam giới. Đặc trưng của tình trạng này là tỷ lệ tinh trùng di động thấp (dưới 75%) và tỷ lệ tinh trùng chết hoặc không di động cao hơn 25%.

Tinh trùng yếu là gì?
Ngoài ra, lượng tinh dịch xuất ra mỗi lần thường ít hơn 2ml và số lượng tinh trùng ít hơn 40 triệu con – hiện tượng này được gọi là tinh trùng ít.
II. Cách nhận biết tinh trùng yếu
Một số dấu hiệu và triệu chứng có thể giúp nhận biết tinh trùng yếu. Những dấu hiệu này có thể không rõ ràng, nhưng qua việc kiểm tra tình trạng tinh dịch và tinh trùng, bác sĩ có thể xác định chính xác.
- Tinh dịch loãng và ít: Khi tinh dịch thiếu độ đặc và trở nên loãng như nước vo gạo, đây là dấu hiệu cho thấy số lượng và chất lượng tinh trùng đang bị suy giảm, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
- Tinh dịch vón cục: Tinh dịch xuất hiện các hạt trắng nhỏ, có thể cảm nhận được khi bóp, giống như bột mịn. Tình trạng này làm tinh trùng dễ chết và gây khó khăn trong việc di chuyển để tiếp cận trứng và thụ tinh.
- Tinh dịch đông đặc: Tinh dịch không thể chuyển từ dạng đặc quánh sang dạng lỏng trong khoảng thời gian 60 phút ở nhiệt độ 37°C. Tình trạng này cản trở sự di chuyển của tinh trùng, làm giảm khả năng thụ thai.
- Màu sắc tinh dịch bất thường: Nếu tinh dịch có màu vàng hoặc xanh, có thể cho thấy nam giới đang mắc các bệnh viêm nhiễm như viêm mào tinh hoàn, viêm niệu đạo, hay viêm tuyến tiền liệt. Màu nâu trong tinh dịch (do máu) kết hợp với các triệu chứng như đau bụng hay đau dương vật có thể chỉ ra các vấn đề về đường tiết niệu hoặc cơ quan sinh dục.

Cách nhận biết tinh trùng yếu
III. Nguyên nhân tinh trùng yếu
Các nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng tinh trùng yếu thường liên quan mật thiết đến chế độ ăn uống không hợp lý, thói quen sinh hoạt không khoa học và những yếu tố môi trường tác động.

3 nguyên nhân dẫn tới tình trạng tinh trùng yếu
1. Nguyên nhân bệnh lý
- Bệnh nhiễm trùng: Các bệnh nhiễm trùng đường sinh dục như viêm tuyến tiền liệt, viêm túi tinh có thể làm giảm chất lượng tinh trùng.
- Mất cân bằng nội tiết tố: Sự thay đổi hormone trong cơ thể có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh tinh của tinh hoàn, dẫn đến tình trạng tinh trùng yếu.
- Thuốc háng sinh: Một số loại thuốc kháng sinh dùng để điều trị bệnh có thể làm giảm khả năng sinh tinh, ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.
- Vấn đề về tinh hoàn: Các bệnh lý như giãn tĩnh mạch tinh hoàn cũng có thể gây suy giảm chất lượng tinh trùng.
2. Nguyên nhân môi trường
- Tiếp xúc với hóa chất độc hại: Tiếp xúc với kim loại nặng, hóa chất độc hại, các vật liệu sơn có thể gây suy giảm chức năng sinh tinh và làm giảm chất lượng tinh trùng.
- Nhiệt độ cao: Môi trường nhiệt độ cao như ngồi lâu trong phòng tắm hơi hoặc đặt laptop trên đùi có thể làm giảm chất lượng tinh trùng.
3. Lối sống và các nguyên nhân khác
- Hút thuốc: Hút thuốc làm giảm chất lượng tinh trùng và ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.
- Rượu và ma túy: Sử dụng rượu và ma túy có thể làm giảm khả năng sinh tinh, dẫn đến tình trạng tinh trùng yếu.
- Căng thẳng và stress: Căng thẳng kéo dài cũng có thể ảnh hưởng đến nồng độ hormone và chức năng sinh sản.
- Chế độ ăn uống không hợp lý: Thiếu hụt dinh dưỡng, ăn uống không cân đối cũng có thể gây suy giảm chất lượng tinh trùng.
IV. Chẩn đoán tình trạng tinh trùng yếu
Để chẩn đoán tình trạng tinh trùng yếu, bác sĩ sẽ yêu cầu làm xét nghiệm tinh dịch đồ, kiểm tra trạng thái của tinh dịch và tinh trùng. Các yếu tố được xét nghiệm bao gồm:
- Số lượng tinh trùng: Tinh dịch có đủ số lượng tinh trùng đạt yêu cầu không.
- Tỷ lệ tinh trùng di động: Tinh trùng có khả năng di chuyển về phía trước không.
- Hình dạng tinh trùng: Tinh trùng có hình dạng bình thường hay bất thường.
- Đặc điểm của tinh dịch: Tinh dịch có bị vón cục hay không, độ pH của tinh dịch.

Xét nghiệm tinh dịch đồ giúp phát hiện tình trạng tinh trùng yếu
Tùy thuộc vào những dấu hiệu bất thường ban đầu, bác sĩ có thể yêu cầu nam giới thực hiện một số xét nghiệm bổ sung để xác định nguyên nhân gây ra tình trạng tinh trùng yếu, bao gồm:
- Siêu âm tinh hoàn để kiểm tra cấu trúc và tình trạng của tinh hoàn.
- Đo lường các hormone tuyến yên và hormone giới tính nam để đánh giá chức năng nội tiết.
- Xét nghiệm nước tiểu sau khi xuất tinh để phát hiện tình trạng xuất tinh ngược.
- Phân tích gen nhằm tìm ra các yếu tố di truyền có thể ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.
- Sinh thiết tinh hoàn để kiểm tra tình trạng sinh tinh.
- Siêu âm tuyến tiền liệt để kiểm tra chức năng và sự khỏe mạnh của tuyến này.
Những xét nghiệm này giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, cải thiện khả năng sinh sản của nam giới.
Hoặc tham khảo video sau:
V. Tinh trùng yếu có con được không?
Tinh trùng yếu vẫn có thể thụ thai, nhưng khả năng thụ thai tự nhiên sẽ giảm đáng kể. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học hiện đại như các thủ thuật tìm kiếm tinh trùng như MESA, PESA, Micro TESE kết hợp với thụ tinh ống nghiệm (IVF), những bệnh nhân bị tinh trùng yếu vẫn có thể biến giấc mơ làm cha thành hiện thực.

IVF là giải pháp giúp các bệnh nhân tinh trùng yếu thực hiện ước mơ làm cha
VI. Điều trị tinh trùng yếu bằng cách nào?
Việc điều trị tinh trùng yếu tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Các phương pháp điều trị bao gồm:
- Sử dụng thuốc điều trị: Một số thuốc có thể giúp cải thiện chất lượng tinh trùng như thuốc điều chỉnh hormone hoặc bổ sung vitamin và khoáng chất giúp cải thiện chức năng sinh tinh.
- Phẫu thuật: Trong một số trường hợp, phẫu thuật có thể giúp điều trị các vấn đề về tinh hoàn, như giãn tĩnh mạch tinh hoàn, từ đó cải thiện chất lượng của tinh trùng.
- Thay đổi lối sống: Duy trì cân nặng hợp lý, tránh tiếp xúc với hóa chất độc hại, ngừng hút thuốc và áp dụng một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ giúp cải thiện chất lượng tinh trùng.
VII. Cách phòng ngừa tinh trùng yếu
Những thay đổi nhỏ trong lối sống và thói quen hàng ngày có thể giúp bảo vệ sức khỏe sinh sản, duy trì chất lượng tinh trùng và cải thiện khả năng thụ thai:
- Duy trì cân nặng hợp lý: Nam giới bị thừa cân hoặc béo phì có thể làm giảm ham muốn tình dục, gây rối loạn cương dương và ảnh hưởng xấu đến khả năng sinh tinh trùng.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Một chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây và thực phẩm chứa chất chống oxy hóa sẽ giúp cải thiện chất lượng tinh trùng
- Phòng ngừa các bệnh lây qua đường tình dục: Để bảo vệ sức khỏe sinh sản, nam giới nên hạn chế số lượng bạn tình và sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.
- Giảm căng thẳng: Căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến hoạt động tình dục và làm giảm sản xuất tinh trùng do mất cân bằng nội tiết tố.
- Vận động thường xuyên: Các hoạt động thể chất với cường độ vừa phải giúp tăng cường các enzyme chống oxy hóa, bảo vệ tinh trùng khỏi những tác động tiêu cực.
- Không hút thuốc: Hút thuốc lá không chỉ gây hại cho sức khỏe toàn diện mà còn làm giảm chất lượng tinh trùng.
- Hạn chế rượu và thức uống có cồn: Rượu và các loại đồ uống có cồn làm giảm nồng độ testosterone và ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng.
- Tránh tiếp xúc với chất độc hại: Tiếp xúc với thuốc trừ sâu, chì và các chất độc hại khác có thể gây tổn thương cho tinh trùng. Nam giới cần bảo vệ mình khi làm việc trong môi trường có nguy cơ cao bằng cách mặc quần áo bảo hộ và tránh tiếp xúc trực tiếp với hóa chất.
- Mặc quần áo thoáng mát: Để bảo vệ sức khỏe sinh sản, nam giới nên mặc đồ rộng rãi, thoáng mát và hạn chế tiếp xúc của bìu với nhiệt độ cao, như từ điện thoại hay laptop
VIII. Tinh trùng yếu ăn gì để khỏe?
Dưới đây là những nhóm thực phẩm mà nam giới nên bổ sung vào chế độ ăn để cải thiện tình trạng này:

Một số loại thực phẩm tốt cho nam giới bị tinh trùng yếu
- Thực phẩm giàu kẽm: Các thực phẩm như trứng, hàu, hải sản, thịt đỏ và các loại hạt như hạt bí, hạt hướng dương là nguồn cung cấp kẽm dồi dào.
- Vitamin nhóm B, C và E: Nam giới nên bổ sung các loại trái cây như chuối, cam, ổi, dâu, kiwi, cùng với các loại rau xanh đậm như rau chân vịt, măng tây và bông cải xanh để cung cấp đủ vitamin B9, B12, C và E.
- Thực phẩm giàu Lycopene: Lycopene là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp cải thiện chất lượng tinh trùng. Những thực phẩm giàu Lycopene như cà chua, dưa hấu và đu đủ không chỉ tốt cho sức khỏe mà còn hỗ trợ sinh lý nam giới.
- Thực phẩm chứa axit amin L-Arginine: L-Arginine là một axit amin giúp cải thiện lưu thông máu và hỗ trợ quá trình sản xuất tinh trùng. Các thực phẩm như cá, thịt đỏ, thịt gia cầm, đậu nành, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm từ sữa là nguồn cung cấp L-Arginine hiệu quả.
IX. Lời khuyên của Ths.Bs Vương Vũ Việt Hà – IVF Bưu Điện
Theo Ths.Bs Vương Vũ Việt Hà, việc phát hiện và điều trị tinh trùng yếu kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe sinh sản. Bác sĩ khuyên nam giới nên kiểm tra tình trạng tinh dịch định kỳ, duy trì lối sống lành mạnh và có chế độ ăn uống hợp lý để cải thiện chất lượng tinh trùng, đồng thời tuân thủ các chỉ định của bác sĩ để đạt được kết quả tốt nhất trong điều trị.
Tinh trùng yếu là một vấn đề phổ biến nhưng có thể được điều trị hiệu quả nếu phát hiện kịp thời. Việc hiểu rõ nguyên nhân, chẩn đoán đúng và áp dụng các biện pháp điều trị sẽ giúp nam giới bảo vệ sức khỏe sinh sản của bản thân và có cơ hội làm cha.
Nếu bạn nghi ngờ mình gặp phải tình trạng tinh trùng yếu, hãy đến IVF Bưu Điện để được bác sĩ chuyên khoa tư vấn và thăm khám. Hành động ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe sinh sản và cải thiện chất lượng tinh trùng của mình!
☎ Tổng đài Chăm sóc khách hàng Trung tâm HTSS Bệnh viện Bưu điện: 19001897
🏥 Các kênh chính thống của Trung tâm HTSS Bệnh viện Bưu điện
🔹Email: ivfbenhvienbuudien@gmail.com
🔹Chat Facebook: https://m.me/101632656162088
🔹Zalo: https://zalo.me/2180550633231888686
🔹Tiktok: https://www.tiktok.com/@ivf_buudien
🌎 Cổng thông tin điện tử Trung tâm hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Bưu điện: https://ivfbuudien.vn