Theo thống kê, có khoảng 3-4% trẻ em sinh ra đã gặp phải tình trạng tinh hoàn bị lạc chỗ, nếu không được phát hiện và điều trị sớm, nam giới sẽ phải cắt bỏ tinh hoàn, thậm chí là ung thư, vô sinh, hiếm muộn. Khi đó phẫu thuật mổ tinh hoàn lạc chỗ là một giải pháp hữu hiệu giúp nam giới mắc bệnh, cùng IVF Bưu điện tìm hiểu về phương pháp này trong bài viết dưới đây.
Tinh hoàn bị lạc chỗ là tình trạng một hoặc cả hai tinh hoàn không nằm ở vị trí bình thường trong bìu mà dừng lại ở vị trí khác, thường là trong ổ bụng hoặc ống bẹn. Đây là một tình trạng bẩm sinh khá phổ biến ở trẻ sơ sinh nam, đặc biệt là trẻ sinh non.
Các vị trí của tinh hoàn bị lạc chỗ
Trong hầu hết trường hợp, tinh hoàn di chuyển xuống bìu trong 6 tháng đầu đời, nhưng trong một số trường hợp, quá trình này không diễn ra hoàn chỉnh, dẫn đến tinh hoàn bạn bị lạc chỗ. Thông thường chỉ có một tinh hoàn bị lạc chỗ, và chỉ khoảng 10% số trường hợp là cả hai bên đều bị ảnh hưởng.
Nếu sau 6 tháng tuổi mà tinh hoàn vẫn chưa hạ xuống, khả năng di chuyển tự nhiên mà không cần điều trị là rất thấp. Lúc này bé cần thực hiện các biện pháp hỗ trợ như mổ tinh hoàn lạc chỗ.
Triệu chứng của tinh hoàn bị lạc chỗ là gì? Trong đa số các trường hợp (khoảng 80%), tinh hoàn bị lạc chỗ có thể được bác sĩ sờ thấy. Dưới đây là một số vị trí có thể bị lạc nếu không cảm nhận được tinh hoàn (không sờ được):
– Vùng bẹn: Trong trường hợp này, tinh hoàn đã bắt đầu di chuyển qua ống bẹn nhưng không di chuyển đủ xa để có thể sờ thấy rõ ràng trong bìu.
– Bụng: Tinh hoàn vẫn còn nằm trong ổ bụng, có thể chưa bắt đầu hành trình xuống bìu hoặc chỉ vừa di chuyển, khiến việc cảm nhận tinh hoàn qua sờ khó khăn hơn.
– Tinh hoàn nhỏ hoặc không tồn tại: Một số trường hợp tinh hoàn quá nhỏ (teo tinh hoàn) nên không thể cảm nhận, hoặc có trường hợp tinh hoàn không được hình thành từ khi bào thai phát triển. Ở những trẻ gặp tình trạng này, khả năng sinh sản về sau thường bị ảnh hưởng.
Tinh hoàn bị lạc chỗ là tình trạng tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị sớm. Dưới đây là bốn biến chứng chính thường gặp:
Tinh hoàn bị lạc chỗ thường liên quan đến nguy cơ cao gây vô sinh hoặc hiếm muộn. Khi tinh hoàn không nằm trong bìu, nhiệt độ xung quanh nó có thể cao hơn so với trong bìu như nhiệt độ trong bụng cao, làm ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh và sự phát triển của tinh trùng.
Những người có tinh hoàn bị lạc chỗ một bên có thể vẫn có khả năng sinh sản, nhưng khả năng này giảm đáng kể so với người bình thường. Còn đối với những người có tinh hoàn bị lạc chỗ hai bên, nguy cơ vô sinh cao hơn, đặc biệt khi không được điều trị kịp thời.
Người mắc bệnh có nguy cơ cao phát triển ung thư tinh hoàn hơn so với người bình thường, nhất là khi tinh hoàn không tự di chuyển xuống bìu trong vài năm đầu đời. Nguy cơ ung thư tăng lên gấp 4-8 lần, và tình trạng này dễ xảy ra hơn ở những trường hợp tinh hoàn nằm trong ổ bụng. Chính vì vậy, phẫu thuật mổ tinh hoàn lạc chỗ sớm không chỉ giúp cải thiện chức năng sinh sản mà còn giảm nguy cơ ung thư tinh hoàn. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị cắt bỏ tinh hoàn bị lạc chỗ nếu thấy các yếu tố nguy cơ ung thư cao.
Tinh hoàn bị lạc chỗ có nguy cơ xoắn cao hơn do tinh hoàn không cố định ở bìu, làm tăng khả năng tinh hoàn bị xoắn quanh trục của nó. Xoắn tinh hoàn là một cấp cứu y khoa vì nếu không được xử lý kịp thời, nguồn cung cấp máu cho tinh hoàn sẽ bị cắt đứt, dẫn đến hoại tử tinh hoàn và mất hoàn toàn chức năng. Tình trạng xoắn tinh hoàn có thể gây ra cơn đau dữ dội, sưng tấy ở vùng bẹn hoặc bụng và cần can thiệp phẫu thuật khẩn cấp.
Tinh hoàn bị xoắn cũng là nguyên nhân vô sinh nam, biểu hiện là tinh hoàn sưng tấy đỏ
Tinh hoàn bị lạc chỗ có thể đi kèm với tình trạng thoát vị bẹn, đặc biệt khi tinh hoàn dừng lại ở vùng bẹn. Khi đó, một phần ruột có thể bị đẩy vào trong ống bẹn, tạo ra một khối thoát vị ở bẹn hoặc vùng bụng dưới. Thoát vị bẹn thường gây đau, khó chịu và có nguy cơ nghẹt ruột, nên cần phải phẫu thuật để điều chỉnh. Thoát vị bẹn cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nếu không được xử lý kịp thời.
Vậy phẫu thuật mổ tinh hoàn lạc chỗ là gì mà có thể giúp các bệnh nhân mắc bệnh có thể hạn chế các biến chứng, khôi phục cuộc sống bình thường?
Trước khi tìm hiểu về phương pháp phẫu thuật mổ tinh hoàn lạc chỗ, chúng ta sẽ tìm hiểu các cách điều trị chính bệnh lý này đang được các cơ sở y tế áp dụng. Hiện nay, có hai phương pháp điều trị chính cho tình trạng này là điều trị nội khoa và phẫu thuật.
– Mục tiêu: Kích thích tinh hoàn tự di chuyển xuống nằm ổn định trong bìu bằng cách sử dụng hormone.
– Phương pháp: Để kích thích tinh hoàn di chuyển xuống bìu, trẻ sơ sinh thường được tiêm hormone hCG. Liều lượng và thời gian tiêm sẽ do bác sĩ quyết định dựa trên tình trạng sức khỏe của từng bé.
– Đối tượng áp dụng: Thường được sử dụng kết hợp với phẫu thuật hoặc như một phương pháp điều trị ban đầu cho trẻ nhỏ hơn.
Phẫu thuật là phương pháp điều trị phổ biến hơn, thường áp dụng khi trẻ từ 6 tháng đến 1 tuổi nếu tinh hoàn không tự di chuyển xuống bìu. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:
– Mổ mở: Đây là một phương pháp truyền thống, thường được áp dụng trong những trường hợp phức tạp hoặc khi phương pháp nội soi không khả thi. So với nội soi, phương pháp này để lại vết mổ lớn hơn và thời gian hồi phục cũng lâu hơn.
– Mổ nội soi: Phương pháp này áp dụng với các trường hợp tinh hoàn nằm ở vị trí cao trong ổ bụng, khó tiếp cận bằng mổ mở. Nội soi cho phép bác sĩ kiểm tra và di chuyển tinh hoàn xuống bìu với vết mổ nhỏ hơn, ít xâm lấn hơn so với mổ mở.
Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nội soi nhỏ có gắn camera để thực hiện phẫu thuật qua một vết mổ rất nhỏ ở bụng. Nhờ hình ảnh phóng đại trên màn hình, bác sĩ có thể quan sát và thao tác chính xác hơn.
Phẫu thuật nội soi ít xâm lấn tới bệnh nhân hơn
– Cắt bỏ tinh hoàn, đặt tinh hoàn nhân tạo thay thế: Nếu tinh hoàn bị teo, không phát triển hoặc có nguy cơ ung thư, bác sĩ có thể đề nghị cắt bỏ tinh hoàn để đảm bảo an toàn. Tùy thuộc vào nhu cầu và nguyện vọng của bệnh nhân, bác sĩ có thể đặt tinh hoàn nhân tạo vào bìu để đảm bảo tính thẩm mỹ.
Mỗi phương pháp phẫu thuật đều có ưu và nhược điểm, nhưng nhìn chung, phẫu thuật sớm giúp giảm nguy cơ biến chứng, bảo vệ khả năng sinh sản và sức khỏe tổng thể của trẻ sau này.
Phẫu thuật mổ tinh hoàn lạc chỗ được chỉ định khi điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả, đặc biệt với trẻ trên 6 tháng tuổi mà tinh hoàn chưa di chuyển xuống bìu. Phương pháp này có mục tiêu bảo tồn tinh hoàn, giúp cải thiện chức năng sinh sản và giảm thiểu nguy cơ biến chứng trong tương lai.
Nguyên tắc phẫu thuật mổ tinh hoàn lạc chỗ
– Đưa tinh hoàn ra khỏi ổ phúc mạc: Phẫu thuật viên sẽ đưa tinh hoàn ra ngoài ổ phúc mạc, đóng kín ổ phúc mạc để tinh hoàn không di chuyển ngược lên.
– Phẫu tích và kéo dài cuống tinh hoàn: Cuống tinh hoàn sẽ được bóc tách cẩn thận để kéo dài, tạo điều kiện giúp tinh hoàn hạ xuống đúng vị trí trong bìu.
– Phẫu thuật bảo tồn tinh hoàn: Đây là một phẫu thuật cần độ chính xác cao, nên ưu tiên thực hiện bởi các phẫu thuật viên giàu kinh nghiệm để đảm bảo bảo tồn và chức năng của tinh hoàn.
Chuyên gia y tế thực hiện phẫu thuật sẽ đưa tinh hoàn lạc chỗ về vị trí phù hợp
Hướng điều trị mổ tinh hoàn lạc chỗ
– Đối với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên:
Nếu tinh hoàn không tự xuống bìu, nên tiến hành phẫu thuật trong vòng 1 năm sau đó.
– Với trẻ trước tuổi dậy thì có tinh hoàn ẩn sờ thấy được:
Phẫu thuật viên có thể hạ tinh hoàn xuống bìu qua đường bẹn hoặc đường bìu tùy vào vị trí của tinh hoàn.
– Với trẻ trước tuổi dậy thì có tinh hoàn ẩn không sờ thấy được (tinh hoàn ẩn thể cao):
Các chuyên gia sẽ tiến hành thăm khám dưới siêu âm để xác định khả năng sờ thấy tinh hoàn. Nếu không thấy tinh hoàn qua siêu âm, phẫu thuật thăm dò sẽ được thực hiện.
Trong quá trình thăm dò, nếu phát hiện thấy tinh hoàn, phẫu thuật viên sẽ hạ tinh hoàn qua đường bụng. Họ cũng sẽ xác định vị trí của tinh hoàn và theo dõi trạng thái của mạch tinh hoàn để đánh giá tính khả thi của bước tiếp theo trong quy trình phẫu thuật.
– Trẻ có một bên tinh hoàn bình thường:
Nếu tinh hoàn ẩn có các bất thường như cuống tinh hoàn quá ngắn, ống dẫn tinh không đủ dài, tinh hoàn bị biến dạng hoặc mềm nhẽo, phẫu thuật viên có thể thực hiện cắt bỏ tinh hoàn ẩn để đảm bảo sức khỏe sinh sản cho bên tinh hoàn còn lại.
– Đối với nam giới trưởng thành:
Phẫu thuật mổ tinh hoàn lạc chỗ cần thực hiện ngay, tùy thuộc vào tình trạng của tinh hoàn:
+ Nếu chưa ung thư hóa: Phẫu thuật hạ tinh hoàn kết hợp với cân bằng nội tiết tố.
+ Nếu đã có dấu hiệu ung thư hóa: Phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn, nạo vét hạch và điều trị hỗ trợ chống ung thư.
Để quá trình phẫu thuật mổ tinh hoàn lạc chỗ được thuận lợi, hiệu quả, điều quan trọng là bạn lựa chọn các cơ sở y tế uy tín để thăm khám và điều trị kịp thời. IVF Bưu điện là một trong những cơ sở y tế uy tín trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản với đội ngũ chuyên gia y tế giàu kinh nghiệm, trang thiết bị tiên tiến, và mức chi phí hợp lý cho mỗi bệnh nhân.
Nếu bạn đang quan tâm đến vấn đề mổ tinh hoàn lạc chỗ, hãy liên hệ ngay tới các kênh truyền thông của IVF Bưu điện để được giải đáp và tư vấn kịp thời.