Hội chứng đa nang buồng trứng (PCOS) là gì?

Một trong những nguyên nhân phổ biến gây rối loạn nội tiết tố thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản là hội chứng đa nang buồng trứng. Cùng Bệnh viện IVF Bưu Điện tìm hiểu để biết xem hội chứng đa nang buồng trứng là gì nhé.

I.Hội chứng đa nang buồng trứng là gì?

Hội chứng buồng trứng đa nang là gì luôn là thắc mắc của các chị em.

Hội chứng đa nang buồng trứng (Polycystic Ovary Syndrome – PCOS) là một rối loạn nội tiết – thần kinh phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. 

Tình trạng này được đặc trưng bởi sự rối loạn hoặc thiếu hụt trong quá trình phóng noãn của buồng trứng. Điều này có nghĩa là các nang trứng trong buồng trứng có thể phát triển không đúng cách hoặc không phát triển đầy đủ, dẫn đến sự tăng cường sản xuất hormone nam trong cơ thể. 

Khi mắc hội chứng này, nồng độ hormone nam dư thừa có thể làm giảm khả năng rụng trứng, khiến chu kỳ kinh nguyệt trở nên không đều hoặc kéo dài và có nguy cơ dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Ngoài ra, hội chứng đa nang buồng trứng còn liên quan đến các rối loạn khác như kháng insulin, béo phì, rối loạn lipid máu, gia tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2, bệnh lý tim mạch và nhiều vấn đề sức khỏe liên quan.

Hội chứng này thường được phát hiện ở nhiều phụ nữ trước khi mang thai, nhưng cũng có trường hợp bệnh xuất hiện sau khi đã sinh con. Theo các nghiên cứu, có khoảng 5% – 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản bị ảnh hưởng bởi sự mất cân bằng hormone do hội chứng đa nang buồng trứng.

II. Các Biến Chứng Có Thể Xảy Ra Khi Mắc Hội Chứng Buồng Trứng Đa Nang

Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản mắc hội chứng đa nang buồng trứng có thể đối mặt với các biến chứng sau đây:

Khó Mang Thai

Hội chứng đa nang buồng trứng ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sinh sản của phụ nữ. Trong điều kiện bình thường, mỗi tháng, các nang trứng phát triển và phóng thích một noãn. 

Tuy nhiên, ở người mắc buồng trứng đa nang, sự xuất hiện nhiều nang noãn trong buồng trứng gây ra rối loạn nội tiết, làm gián đoạn quá trình rụng trứng. 

Bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc mang thai

Bệnh lý này cũng thường gây ra chu kỳ kinh nguyệt không đều và thiếu rụng trứng hàng tháng, có thể được xác định qua hình ảnh siêu âm cho thấy từ 10 nang nhỏ trở lên (kích thước dưới 10mm) trên một buồng trứng.

Kháng Insulin

Insulin là hormone do tuyến tụy sản xuất giúp tế bào hấp thụ glucose để tạo năng lượng. 

Tình trạng kháng insulin thúc đẩy tuyến tụy tiết ra lượng insulin cao hơn để đáp ứng nhu cầu glucose của cơ thể, dẫn đến dư thừa insulin ở phụ nữ mắc buồng trứng đa nang. 

Sự dư thừa này làm tăng sản xuất androgen, cản trở sự phát triển của nang trứng và làm giảm khả năng rụng trứng, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể của người bệnh.

Ung Thư Nội Mạc Tử Cung

Một trong những biến chứng nghiêm trọng của hội chứng đa nang buồng trứng là nguy cơ ung thư nội mạc tử cung. 

Trong một chu kỳ sinh sản bình thường, estrogen sẽ kích thích lớp nội mạc tử cung phát triển để chuẩn bị tiếp nhận trứng đã thụ tinh. Nếu không có thai, lớp niêm mạc này sẽ bong ra, tạo thành chu kỳ kinh nguyệt. 

Tuy nhiên, do hội chứng đa nang buồng trứng thường gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, lớp niêm mạc tử cung không thể bong ra đều đặn, làm tăng nồng độ estrogen trong cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung.

III.Triệu chứng khi bị đa nang buồng trứng(PCOS)

Hội chứng đa nang buồng trứng được xem là một bệnh lý có ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe, việc phát hiện sớm và điều trị PCOS là rất quan trọng. 

IVF Bưu Điện chia sẻ tới bạn 8 dấu hiệu nhận biết hội chứng đa nang buồng trứng bao gồm:

Kinh nguyệt không đều hoặc kéo dài

Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất của PCOS là chu kỳ kinh nguyệt bất thường. 

Phụ nữ có thể gặp phải tình trạng vô kinh (không có kinh nguyệt) hoặc kinh nguyệt không đều, kéo dài hơn 35 ngày. Nguyên nhân là do sự rối loạn hormone khiến buồng trứng không phóng noãn thường xuyên, gây khó khăn cho quá trình rụng trứng và làm chậm chu kỳ kinh nguyệt.

Rậm lông và lông tóc phát triển quá mức

PCOS gây ra sự tăng nồng độ hormone nam (androgen) trong cơ thể, dẫn đến tình trạng rậm lông. 

Điều này thường biểu hiện ở các vùng không phổ biến như mặt, ngực, lưng và bụng. Tình trạng này, còn gọi là hirsutism, thường đi kèm với tóc mỏng và có thể khiến phụ nữ cảm thấy khó chịu và thiếu tự tin.

Tăng cân, béo phì và khó giảm cân

Phần lớn phụ nữ mắc PCOS gặp phải tình trạng tăng cân hoặc béo phì, đặc biệt ở vùng bụng. 

PCOS làm giảm khả năng nhạy cảm của cơ thể với insulin, gây ra tình trạng kháng insulin và dễ dẫn đến tích tụ mỡ trong cơ thể. Điều này không chỉ gây khó khăn trong việc giảm cân mà còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và tiểu đường.

Hội chứng đa nang buồng trứng thường có triệu chứng tăng cân đột ngột và khó giảm cân.

Da nhờn, nổi mụn trứng cá

Sự gia tăng hormone androgen kích thích tuyến dầu sản xuất quá mức, làm cho da trở nên nhờn và dễ nổi mụn trứng cá, đặc biệt là ở vùng mặt, ngực và lưng. 

Các triệu chứng da này có thể tồn tại lâu dài và khó kiểm soát nếu không có biện pháp điều trị phù hợp.

Sạm da, đặc biệt ở các vùng nếp gấp

Sạm da là triệu chứng thường gặp ở phụ nữ có kháng insulin – một tình trạng liên quan đến hội chứng đa nang buồng trứng. 

Các vùng da ở cổ, nách, háng thường sẫm màu hơn bình thường, xuất hiện các mảng tối (gọi là acanthosis nigricans), gây mất thẩm mỹ và có thể là dấu hiệu của bệnh tiểu đường loại 2.

Nhức đầu và đau nửa đầu

Sự mất cân bằng hormone estrogen và progesterone trong PCOS có thể gây ra các cơn đau đầu hoặc đau nửa đầu. 

Những cơn đau này thường xuyên xảy ra, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày của phụ nữ mắc hội chứng đa nang buồng trứng.

Tâm trạng thất thường, lo âu và trầm cảm

Hội chứng đa nang buồng trứng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn gây tác động tiêu cực đến tâm lý. 

Những thay đổi hormone và khó khăn trong việc kiểm soát các triệu chứng khiến nhiều phụ nữ cảm thấy căng thẳng, dễ bị kích thích và có thể gặp phải các triệu chứng của trầm cảm, lo âu.

Đau và khó chịu vùng chậu

Sự phát triển nhiều nang nhỏ ở buồng trứng có thể gây ra tình trạng đau hoặc khó chịu ở vùng chậu. Một số người có thể gặp cơn đau âm ỉ, nhất là khi đến kỳ kinh nguyệt. Dù không phải ai cũng gặp triệu chứng này, đau vùng chậu có thể là một dấu hiệu cảnh báo khác của hội chứng đa nang buồng trứng.

Nhận diện sớm các dấu hiệu của hội chứng đa nang buồng trứng có thể giúp phụ nữ có những biện pháp can thiệp kịp thời, từ đó ngăn ngừa các biến chứng lâu dài như tiểu đường, bệnh tim mạch và vô sinh. Việc thăm khám định kỳ và tham khảo ý kiến bác sĩ sẽ giúp bạn quản lý tốt hơn tình trạng này và duy trì sức khỏe tổng thể.

IV.Chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang

Để chẩn đoán hội chứng đa nang buồng trứng, bác sĩ thường tiến hành kiểm tra sơ bộ và thu thập thông tin về triệu chứng, chu kỳ kinh nguyệt, cân nặng, và tiền sử bệnh lý. 

Dựa vào kết quả thăm khám và các xét nghiệm như xét nghiệm máu và siêu âm, bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán.

Xét nghiệm máu

Qua xét nghiệm máu, bác sĩ có thể đo và phân tích nồng độ hormone từ đó loại trừ các nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt hoặc tăng hàm lượng Androgen tương tự như tron ghội chứng đa nang buồng trứng. 

Bên cạnh đó, xét nghiệm máu cung cấp thông tin về mức độ dung nạp glucose, lượng cholesterol và triglyceride trong tình trạng đói, hỗ trợ trong việc đánh giá sức khỏe toàn diện và xác định các vấn đề nội tiết khác có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của bệnh nhân.

Siêu âm

Siêu âm cũng là một phương pháp chẩn đoán phổ biến trong việc đánh giá tình trạng sức khỏe sinh sản của phụ nữ.

Từ hình ảnh siêu âm, bác sĩ có thể xem xét và đánh giá được tình trạng hiện tại của buồng trứng, bao gồm việc phát hiện các nang noãn, kích thước của chúng và các biểu hiện bất thường khác. 

Để đưa ra chẩn đoán chính xác về các vấn đề nội tiết như hội chứng đa nang buồng trứng, việc đo độ dày của niêm mạc tử cung thông qua siêu âm cũng rất quan trọng. 

Thông qua việc kiểm tra độ dày của niêm mạc tử cung, bác sĩ có thể đưa ra những nhận định đáng tin cậy về tình trạng nội tiết và giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản của phụ nữ.

Thêm vào đó, tiêu chuẩn chẩn đoán còn bao gồm chu kỳ kinh không đều, tình trạng cân nặng, rậm lông, cường androgen, mụn trứng cá, và hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm. 

Nếu cơ thể bạn tồn tại đủ các tiêu chuẩn này, họ có thể được chẩn đoán mắc hội chứng đa nang buồng trứng và được khuyến cáo điều trị hội chứng đa nang buồng trứng.

V.Điều trị đa nang buồng trứng

Thực tế, ta vẫn có thể chữa trị hội chứng đa nang buồng trứng thông qua các phương pháp tự nhiên. 

Dưới đây, bệnh viện IVF gợi ý cho bạn một vài phương pháp tự điều trị, bạn có thể áp dụng tại nhà để cải thiện tình trạng bệnh lý của mình.

1. Duy trì chế độ ăn lành mạnh

Chế độ ăn chứa đầy đủ chất dinh dưỡng có thể giúp kiểm soát hormone và cân nặng, hai yếu tố quan trọng đối với phụ nữ mắc PCOS. 

Vì thế, bạn có thể để ý tăng cường thực phẩm giàu chất xơ, protein và chất béo không bão hòa trong các khẩu phần ăn hằng ngày của mình.

Đặc biệt giảm tiêu thụ đường và thực phẩm chứa đường glucose cao từ đó có thể giúp cải thiện sự cân bằng hormone trong cơ thể.

Bệnh nhân nên bổ sung các thực phẩm giàu protein, chất xơ

2. Trau dồi sức khỏe đều đặn

Hoạt động thể chất đều đặn không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn cải thiện sự nhạy cảm của cơ thể với insulin. 

Đi bộ, tập yoga, bơi lội, hoặc tham gia các lớp tập thể dục đều là những phương pháp tốt để duy trì sức khỏe và khắc phục phần nào hội chứng buồng trứng đa nang.

3. Chăm sóc sức khỏe tinh thần

Có thể bạn sẽ bất ngờ nhưng căng thẳng cũng là một trong những nguyên nhân làm ảnh hưởng đến hormone và sức khỏe nói chung. 

Thực hành yoga, thiền, hoặc các phương pháp giảm căng thẳng khác có thể giúp giảm stress. Đảm bảo rằng bạn có đủ thời gian nghỉ ngơi và giấc ngủ đủ giấc để hỗ trợ cơ thể và tinh thần bạn nhé.

Ngoài ra, nếu như bạn đang đòi hỏi một hiệu quả điều trị đa nang buồng trứng nhanh hơn, bạn có thể cân nhắc tới gặp bác sĩ thăm khám để được kê đơn các loại thuốc bổ sung…. 

Trong thời đại công nghệ y khoa ngày càng phát triển, phương pháp điều trị IVF cũng dần trở thành cách thức phổ biến để khắc phục tình trạng bệnh buồng trứng đa nang. 

Hiện nay, bệnh viện IVF Bưu Điện đang sở hữu những công nghệ tiên tiến nhất, cùng với đội ngũ bác sĩ tận tâm chuyên môn cao, sẵn sàng hỗ trợ bạn trong những vấn đề về sức khỏe sinh sản.