Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm sẽ như thế nào?

Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm là một trong những tiêu chuẩn để chấn đoán phụ nữ có đang mắc phải hội chứng này hay không. Vậy bạn có biết hình ảnh siêu âm như nào sẽ được kết luận là mắc bệnh? Hãy để IVF Bưu điện giới thiệu trong bài viết dưới đây

Mục lục

I.Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm là gì?

Buồng trứng đa nang (PCOS) là một rối loạn nội tiết phổ biến ở phụ nữ, khi đó buồng trứng chứa nhiều nang nhỏ nhưng không phát triển và rụng.

Siêu âm buồng trứng đa nang (Polycystic Ovary – PCOS) là một trong những tiêu chuẩn chẩn đoán hội chứng buồng trứng đa nang, với hình ảnh đặc trưng trên siêu âm. Hình ảnh siêu âm cho phép bác sĩ trực quan hóa buồng trứng, quan sát các nang nhỏ đặc trưng của bệnh, từ đó đưa ra kết luận chính xác.

Bên cạnh siêu âm, việc đánh giá lâm sàng và xét nghiệm hormone cũng rất quan trọng. Để chẩn đoán PCOS, bác sĩ thường dựa trên sự kết hợp của các tiêu chí sau:

– Rối loạn kinh nguyệt: Kinh nguyệt không đều, rong kinh hoặc vô kinh.

– Biểu hiện của hội chứng cường androgen: Rậm lông, mụn trứng cá, rụng tóc, tăng cân…

– Hình ảnh buồng trứng đa nang: Phát hiện nhiều nang nhỏ (trên 12 nang) ở mỗi buồng trứng.

Để có hình ảnh rõ nét nhất, bác sĩ có thể chỉ định cả siêu âm qua bụng và siêu âm qua âm đạo.

Siêu âm qua bụng: Phương pháp này cho phép quan sát toàn bộ buồng trứng và các cơ quan trong ổ bụng. Đây là phương pháp an toàn, không xâm lấn và dễ thực hiện. Tuy nhiên, lớp mỡ bụng dày có thể ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh buồng trứng đa nang.

Siêu âm qua bụng giúp đánh giá các cơ quan trong ổ bụng

Siêu âm qua âm đạo: Với độ chính xác cao và thao tác đơn giản, siêu âm đầu dò âm đạo thường được sử dụng để kiểm tra tử cung, cổ tử cung, và buồng trứng. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân nằm ở tư thế phù hợp và dùng đầu dò đã bọc bao cao su đưa vào âm đạo để quan sát các cơ quan sinh sản.

Phương pháp này cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về buồng trứng, vùng chậu, đặc biệt là ở những người có lớp mỡ bụng dày. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với phụ nữ đã quan hệ tình dục.

Siêu âm đầu dò giúp đánh giá rõ ràng hơn về số lượng, kích thước và phân bố các nang nhưng không thu được hình ảnh ở những khu vực xa đầu dò, hoặc khối u to.

II.Hướng dẫn mới về siêu âm buồng trứng đa nang

Theo Đồng thuận Rotterdam 2003, có 3 tiêu chuẩn để chẩn đoán bệnh nhân có bị buồng trứng đa nang hay không, đó là:

Cường androgen trên lâm sàng/cận lâm sàng (HA).
Rối loạn phóng noãn (OD).
Hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm.

Với hình ảnh siêu âm, bạn sẽ được chẩn đoán đa nang nếu có một bên buồng trứng có nhiều nang noãn (từ 12 nang) kích thước từ 2-9mm và/hoặc thể tích của buồng trứng lớn hơn 10ml.

Nếu một bên buồng trứng có từ 12 nang thì bạn sẽ được chẩn đoán mắc bệnh

Tuy nhiên, tiêu chuẩn này cũng nhận được nhiều ý kiến trái chiều vì tỉ lệ chẩn đoán PCOS khá cao (khoảng 21-23%), thậm chí ở những người không có triệu chứng (khoảng 25%). Để giải quyết vấn đề này, Hướng dẫn lâm sàng PCOS năm 2018 đã đưa ra một số điều chỉnh về tiêu chuẩn siêu âm. Cụ thể bác sĩ cần sử dụng máy siêu âm đầu dò âm đạo với tần số tối thiểu 8 MHz. Tiêu chuẩn chẩn đoán bao gồm buồng trứng có từ 20 nang trứng trở lên (kích thước từ 2-9 mm) và/hoặc thể tích buồng trứng ≥ 10 mL.

Những trường hợp không nhất thiết phải siêu âm để chẩn đoán PCOS:

– Bệnh nhân có kinh nguyệt không đều và cường androgen: Việc sử dụng hình ảnh buồng trứng đa nang sẽ hỗ trợ việc đánh giá kiểu hình

– Thanh thiếu niên: trong thời gian đầu khi bắt đầu có kinh nguyệt (8 năm) thì tiêu chí này chưa phù hợp vì tỷ lệ xuất hiện hình ảnh buồng trứng đa nang ở nhóm này có thể lên đến 70%.

III.Lưu ý khi siêu âm đánh giá hình ảnh buồng trứng đa nang

– Sự phân bố các nang ở ngoại vi buồng trứng, cũng như tăng thể tích và độ dày mô đệm buồng trứng trên siêu âm, không còn được coi là các yếu tố quan trọng như trước đây. Chỉ cần một buồng trứng có các đặc điểm đáp ứng đủ tiêu chuẩn đã đủ để chẩn đoán hình ảnh buồng trứng đa nang.

– Nếu bệnh nhân đã sử dụng thuốc ngừa thai hoặc thuốc kích trứng trong vòng 3 tháng trước thì không nên dùng siêu âm để đánh giá.

– Khi phát hiện một nang lớn hơn 10mm, nên thực hiện siêu âm lại vào chu kỳ sau để đảm bảo hình ảnh chính xác hơn.

– Thời điểm siêu âm tốt nhất là ngày thứ 3-5 của chu kỳ kinh nguyệt đối với những phụ nữ có kinh nguyệt đều; đối với những người có kinh thưa hoặc vô kinh, siêu âm có thể được thực hiện vào bất kỳ thời điểm nào hoặc vào ngày thứ 3-5 sau khi gây ra huyết âm đạo bằng progestin.

Thời điểm siêu âm buồng trứng đa nang tốt nhất là ngày 3-5 kỳ kinh

– Công thức tính thể tích buồng trứng là (0,5 x chiều dài x chiều rộng x độ dày).

IV.Các khuyến cáo siêu âm buồng trứng đa nang theo PSG 2018

– Đối với bệnh nhân nữ trong 8 năm đầu kể từ lúc xuất hiện kỳ kinh nguyệt không nên sử dụng hình ảnh siêu âm để chẩn đoán bệnh. Nguyên nhân bởi vì khi này, buồng trứng ở nữ giới thường có nhiều nang.

– Việc xác định tiêu chuẩn chẩn đoán dựa trên hình ảnh cần được cân nhắc lại do công nghệ siêu âm ngày càng phát triển. Đồng thời, ngưỡng chẩn đoán cũng cần điều chỉnh phù hợp theo từng độ tuổi.

– Siêu âm qua đầu dò âm đạo nên được ưu tiên (đối với những phụ nữ đã quan hệ tình dục) hoặc khi có sự đồng ý của bệnh nhân để đánh giá hội chứng buồng trứng đa nang.

Siêu âm đầu dò âm đạo được ưu tiên thực hiện

– Trong quá trình siêu âm đầu dò, cần sử dụng tần số 8MHz và ngưỡng chẩn đoán là ≥ 20 nang noãn hoặc thể tích buồng trứng ≥ 10ml trong trường hợp không có nang hoàng thể, nang vượt trội hoặc các nang chức năng.

– Nếu sử dụng các kỹ thuật siêu âm khác, thể tích buồng trứng ≥ 10 ml ở cả hai buồng trứng được coi là tiêu chuẩn để chẩn đoán buồng trứng đa nang.

– Với những bệnh nhân có chu kỳ kinh nguyệt không đều và dấu hiệu cường androgen, siêu âm không bắt buộc cho chẩn đoán PCOS, nhưng vẫn có thể giúp xác định rõ hơn loại hội chứng buồng trứng đa nang.

– Đối với siêu âm bụng, việc xác định số lượng nang buồng trứng gặp khó khăn, đặc biệt khi đánh giá thể tích buồng trứng ≥ 10 ml. Báo cáo siêu âm cần mô tả chi tiết số lượng nang trên mỗi buồng trứng, thể tích buồng trứng, và các thông tin quan trọng khác như ngày kinh cuối, tần số đầu dò, phương pháp siêu âm, và kích thước 3 chiều của mỗi buồng trứng. Độ dày niêm mạc tử cung và hình ảnh ba lớp của niêm mạc cũng giúp đánh giá các vấn đề liên quan.

Ngoài ra, việc phát hiện bất thường như nang hoàng thể hoặc nang vượt trội (>10 mm) cần được ghi nhận. Để đảm bảo tính chính xác, các kỹ thuật viên siêu âm cần được đào tạo bài bản và kỹ lưỡng trong việc đếm số lượng nang trên mỗi buồng trứng.

Hy vọng thông qua bài viết trên, các bạn có thể biết thêm thông tin về hình ảnh buồng trứng đa nang trên siêu âm. Để có kết quả đánh giá chính xác nhất, bạn nên đến thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và chẩn đoán đúng tình trạng.

Nếu còn bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ tới các kênh truyền thông của IVF Bưu điện để được tư vấn kịp thời nhé!

Tổng đài Chăm sóc khách hàng Trung tâm HTSS Bệnh viện Bưu điện: 19001897