Gen di truyền từ bố mẹ sang con tạo nên sự độc đáo của từng người 

Gen di truyền từ bố mẹ sang con chịu trách nhiệm định hình các đặc tính di truyền của mỗi cá nhân. Nhờ quá trình truyền gen này, mỗi con người sẽ có một tổ hợp gen độc đáo, góp phần tạo nên những đặc điểm ngoại hình, sinh lý và các tính chất khác của họ. Trong bài viết này, IVF Bưu điện sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về gen di truyền và quá trình quan trọng này trong lĩnh vực di truyền học nhé! 

Hiểu rõ hơn về di truyền đơn gen và di truyền tương tác gen 

– Di truyền đơn gen: Là trạng thái trong đó một đặc tính di truyền chỉ phụ thuộc vào một cặp gen. Trong mỗi cặp gen, có một gen từ bố và một gen từ mẹ. Khi một trong hai gen của cặp này mang một biến thể di truyền khác nhau và biến thể này ảnh hưởng đến đặc tính, thì trạng thái này được gọi là di truyền đơn gen.

Hình ảnh di truyền đơn gen

– Di truyền tương tác gen: Di truyền tương tác gen là hiện tượng khi các gen tác động và ảnh hưởng lẫn nhau trong quá trình di truyền đặc tính di truyền. Khi có sự tương tác giữa các gen, các biểu hiện di truyền có thể thay đổi so với trường hợp khi chỉ có một gen hoạt động đơn lẻ. Sự tương tác gen có thể là tương tác giữa các gen cùng nằm trên một cặp kromosom (tương tác gen liên kết) hoặc giữa các gen nằm trên các cặp kromosom không liên kết (tương tác gen không liên kết).

Lắng nghe lời chia sẻ đến từ Ths Bs Vương Hà ngay dưới đây:

Di truyền đơn gen tập trung vào vai trò của một cặp gen trong quá trình di truyền đặc tính. Trong khi di truyền tương tác gen tập trung vào tương tác và ảnh hưởng giữa các gen trong quá trình di truyền.

Sơ đồ tư duy gen và mã di truyền là gì? 

Đây là hai khái niệm liên quan đến tổ chức thông tin di truyền trong tế bào. Là các công cụ sử dụng để hình dung và tổ chức thông tin di truyền trong tế bào và cơ chế chuyển đổi gen thành các tính chất di truyền.

– Sơ đồ tư duy gen (Genetic Mind Map): Là biểu đồ trực quan mô tả các mối quan hệ và tương tác giữa các gen, protein. Sơ đồ tư duy này giúp hiểu cách các gen liên kết và tương tác để điều khiển các hoạt động của tế bào và tổ chức các đặc tính di truyền.

Tìm hiểu về Sơ đồ tư duy gen

– Mã di truyền (Genetic Code): Là hệ thống ghi mã dùng để chuyển đổi thông tin di truyền từ DNA sang protein. Mỗi gen trên DNA mã hóa cho một chuỗi nhất định của các nucleotit (A, T, C, G). Khi gen được đọc và mã hóa, các nhóm nucleotit này sẽ được chuyển đổi thành một chuỗi amino acid, xây dựng thành protein. Mã di truyền quy định cấu trúc và chức năng của mỗi loài sinh vật.

Di truyền học – Gen từ bố mẹ sang con tạo nên sự độc đáo

Khi bạn nhìn thấy một đặc điểm mà con bạn thể hiện tương tự như một thứ mà bạn sở hữu, hãy biết rằng đây không chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên. Các đặc điểm được di truyền từ cha mẹ sang con cái thông qua gen của chúng.

Di truyền học – Gen từ bố mẹ sang con tạo nên sự độc đáo

Trong quá trình di truyền gen từ bố mẹ sang con, các gen sẽ chịu ảnh hưởng của quá trình chéo gen và tái kết hợp di truyền. Từ đó tạo ra các biến thể gen mới. Kết quả là mỗi người có một tổ hợp gen riêng biệt, không giống ai khác trên thế giới.

Sự độc đáo trong từng người cũng giúp xác định các đặc điểm ngoại hình, tính cách, và sức khỏe cá nhân. Điều này làm cho mỗi con người trở thành một thực thể duy nhất, độc đáo.

Gen di truyền chiếm bao nhiêu phần trăm chiều cao của mỗi người? 

Cần xem xét các yếu tố khác ngoài gen khi nói đến chiều cao của mỗi người 

Gen đóng vai trò quan trọng trong việc xác định chiều cao của một cá nhân. Thường là sự kết hợp của nhiều gen ảnh hưởng đến chiều cao.

Ước tính yếu tố này chiếm khoảng 80% – 90% phần trăm chiều cao của một người. Tuy nhiên, phần còn lại của chiều cao được ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường. Chẳng hạn như dinh dưỡng, hoạt động thể chất, và chế độ sống.

Nếu bạn muốn đo lường chiều cao của một người, cần xem xét cả di truyền lẫn môi trường. Điều này nhằm có cái nhìn tổng quan về yếu tố ảnh hưởng đến chiều cao của họ.

Đột biến gen có di truyền không? Vì sao?

Đột biến gen có thể có di truyền hoặc không. Điều này tùy thuộc vào loại đột biến và cơ chế của nó. Đột biến di truyền từ bố mẹ sang con. Điều này có thể ảnh hưởng đến các đặc điểm di truyền ở đời sau. Trong khi đó, đột biến không di truyền chỉ ảnh hưởng đến một phần nhỏ của cơ thể. Nó cũng không được truyền sang thế hệ sau.

Đột biến gen có di truyền không?

Đột biến gen có di truyền là loại đột biến ảnh hưởng đến DNA trong tinh trùng hoặc trứng. Theo di truyền học, đột biến này có thể gây ra các biến đổi trong đặc tính. Từ đó dẫn đến các bệnh di truyền. Dưới đây là một số các bệnh lý di truyền nguy hiểm cho con:

Nhược cơ Duchenne (Duchenne muscular dystrophy – DMD):

Đây là một bệnh di truyền dẫn đến suy giảm và thoái hoá cơ bắp dần dần. DMD thường xuất hiện ở nam giới và phần lớn các trường hợp đều do đột biến trong gen DMD. Bệnh tiến triển nhanh chóng. Gây ra suy cơ và tổn thương cơ bắp nghiêm trọng. Bệnh cũng làm hạn chế hoạt động thể chất và cuộc sống của người bệnh.

Thalassemia:

Đây là một loạt bệnh di truyền ảnh hưởng đến hồng cầu và khả năng mang oxy trong máu. Đột biến trong các gen liên quan đến tổng hợp globin. Dẫn đến giảm hàm lượng hộp globin trong hồng cầu. Và làm giảm khả năng hồng cầu mang oxy. Thalassemia gây ra thiếu máu và suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Teo cơ tuỷ (Spinal Muscular Atrophy – SMA)

Teo cơ tuỷ là một loại bệnh di truyền dẫn đến suy giảm và teo cơ. SMA do đột biến trong gen SMN1 gây ra thiếu chất SMN protein cần thiết cho việc điều chỉnh hoạt động cơ. Bệnh này gây ra suy cơ, suy giảm khả năng vận động. Và có thể dẫn đến suy hô hấp nghiêm trọng.

Bệnh máu khó đông (Hemophilia)

Đây là một nhóm bệnh thuộc di truyền học liên quan đến khả năng đông máu bị suy giảm. Đột biến trong gen liên quan đến các yếu tố đông máu (Factor VIII và Factor IX). Dẫn đến mất khả năng đông máu hiệu quả. Bệnh hemophilia gây nguy hiểm khi xảy ra chấn thương hoặc phẫu thuật. Tình trạng này cần điều trị định kỳ để hỗ trợ quá trình đông máu.

Bệnh máu khó đông có thể di truyền cho thế hệ sau 

Xét nghiệm khi mang thai giúp loại bỏ đột biến gen 

Xét nghiệm trước khi mang thai có thể giúp phát hiện các đột biến có nguy cơ gây ra các bệnh nguy hiểm từ bố mẹ sang con. Theo Ths.Bs Vương Vũ Việt Hà, Phó giám đốc Trung tâm HTSS Bệnh viện Bưu điện, các cặp vợ chồng nên đi xét nghiệm di truyền trước khi mang thai bởi có tới 80% trẻ mắc dị tật bẩm sinh được sinh ra từ bố mẹ khỏe, không có dấu hiệu bệnh nào. 

Xét nghiệm khi mang thai giúp loại bỏ đột biến gen

Xét nghiệm gen trước khi mang thai thường được thực hiện trên mẫu máu hoặc nước bọt. Vì vậy quá trình này vô cùng an toàn và đơn giản. Việc xét nghiệm giúp bố mẹ có cái nhìn tổng quan về sức khỏe di truyền của con. Từ đó đưa ra các quyết định thông minh và tốt nhất cho cuộc sống gia đình sắp tới.

Lời kết

Các bạn vừa đọc bài viết về “Di truyền học – Gen từ bố mẹ sang con tạo nên sự độc đáo“. Những năm qua, IVF Bưu điện đã điều trị cho hàng ngàn cặp vợ chồng vô sinh, hiếm sinh những em bé đáng yêu, khỏe mạnh. Vì vậy, nếu bạn có bất kỳ khó khăn trong quá trình tìm con, hãy đến IVF Bưu điện để được các bác sĩ có chuyên môn cao tư vấn và hỗ trợ sớm nhất có thể nhé! 

Theo dõi thông tin mới nhất từ các kênh chính thống của Trung tâm HTSS Bệnh viện Bưu điện:

• Email: cskh.ivfbuudien@gmail.com
• Facebook: IVF Bưu điện
• Zalo: TT Hỗ trợ Sinh sản Bệnh viện Bưu điện
• Tiktok: Trung tâm HTSS – Bv Bưu điện
• Website: https://ivfbuudien.vn/